Okiem oligofrenopedagoga…
O koncentracji uwagi…
-co to jest,
-jakie są przyczyny zaburzeń koncentracji uwagi u dzieci w wieku przedszkolnym,
-przykłady ćwiczeń, zabaw , gier mających na celu poprawę koncentracji uwagi,
Koncentracja to umiejętność skupiania i utrzymywania uwagi na ściśle określonych zadaniach. Jest konieczna podczas wszelkiego rodzaju świadomych działań. Polega na eliminowaniu zbędnych informacji, które docierają do nas z zewnątrz i wykorzystaniu tylko tych informacji, które są niezbędne do wykonania określonych działań. Skutkiem braku koncentracji jest dekoncentracja, czyli rozproszenie, roztargnienie, nieuwaga.
Przyczyny zaburzeń koncentracji uwagi dzieci w wieku przedszkolnym:
- brak odpowiedniej ilości i jakości snu,
-dystraktory, czyli czynniki rozpraszające np. mrugająca lampa, włączony telewizor
-niewłaściwe odżywianie.
-mała ilość wody wypijanej przez dziecko w ciągu dnia,
-brak czasu przeznaczonego przez dorosłych na wspólne zabawy,
-uwarunkowania genetyczne,
-zbyt duże wymagania stawiane dziecku w sposób nieadekwatny do jego ogólnych możliwości psychofizycznych,
-niewłaściwie zorganizowane miejsce zabawy, nauki, wypoczynku
Rozwijanie zdolności koncentracji uwagi
Gry i zabawy rodzinne (2-3 razy w tygodniu):
Większość gier kształtuje nawyki pożyteczne dla koncentracji uwagi – umiejętność czekania na swoją kolej, planowania i przewidywania, wytrwania do końca gry, stosowania się do umów i obowiązujących reguł, radzenia sobie z frustracją i porażką.
Należy zaczynać od gier nie przekraczających 20-30 minut, dających dziecku szanse na uzyskanie sukcesu, które z dużym prawdopodobieństwem można będzie doprowadzić do końca; o ile dziecko będzie zmęczone, wzburzone, zniechęcone, można zrobić przerwę, ale należy starać się grę zakończyć.
Stosowanie wzmocnień pozytywnych:
- zamiast mówić dziecku, co jest źle, pokaż mu, co zrobiło dobrze,
- wyraź zadowolenie, w formie „osobistej pochwały” – np. „cieszę, że.. „,
- stosuj nagrody, najlepiej w formie wspólnej z dzieckiem aktywności (np. za dodatkową pracę od poniedziałku do piątku – w sobotę lody z mamą lub wycieczka z tatą)
Regularność ćwiczeń:
- lepiej wykonywać ćwiczenia nawet krótko, ale codziennie (od poniedziałku do piątku),
- dodatkowe ćwiczenia powinny być ujęte w stałym rozkładzie dnia np. o określonej godzinie, lub „zaraz po obiedzie”, czy „przed bajką na dobranoc” .
Przykładowe ćwiczenia, gry i zabawy:
- rozwiązywanie krzyżówek, rebusów, zadań typu: znajdź 10 szczegółów, którymi różnią się obrazki, układanie puzzli, itp.
- zabawa w „papugę” – dorosły i dziecko powtarzają zdanie, stopniowo je rozbudowując: np.
rodzic: „Jestem dziewczynką”
dziecko: „Jestem dziewczynką, mam na imię Ola”
rodzic: „Jestem dziewczynką, mam na imię Ola, lubię cukierki czekoladowe.”
dziecko: „Jestem dziewczynką, mam na imię Ola, lubię cukierki czekoladowe, z nadzieniem truskawkowym” itd.
ćwiczenie to rozwija również pamięć bezpośrednią słuchową
- podobnie jak wyżej – powtarzanie szeregów cyfr, wyrazów, kolorów, nazw zwierząt, słów na określoną literę itp.
- powtarzanie szeregów cyfr, wyrazów, kolorów, nazw zwierząt, słów na określoną literę itp. ale wspak, poczynając od szeregu złożonego z 2-3 pozycji
rodzic: żółty, niebieski, czerwony
dziecko: czerwony, niebieski, żółty
W kolejnym artykule przedstawię dalsze propozycje rozwijania koncentracji uwagi