Rozwijanie mowy przez zabawę – przykładowe ćwiczenia logopedyczne
Zabawa jest najbardziej efektywnym sposobem rozwijania komunikacji dziecka oraz terapii wad mowy.Uczy dzieci poprawnego porozumiewania się. Pracując nad rozwojem mowy dziecka stosuję różne ćwiczenia m. in.:
- Ćwiczenia usprawniające odbiór bodźców akustycznych(rozpoznawanie i różnicowanie wrażeń słuchowych),
- Ćwiczenia oddechowe,
- Ćwiczenia usprawniające narządy mowy (wargi, język, podniebienie, szczęka dolna),
- Ćwiczenia korekcyjne (wywoływanie i utrwalanie głosek w izolacji, sylabach, wyrazach).
Podczas żmudnych ćwiczeń logopedycznych zabawa wywołuje aktywność, samodzielność i zaangażowanie samych dzieci, będące jednym z warunków efektywności procesu uczenia się. Aby zajęcia logopedyczne były dla dzieci ciekawe, wymyślam scenariusze, w których dzieci są bohaterami biorącymi udział w akcji. Bardzo ważne jest stworzenie właściwej atmosfery, wprowadzenie ich w świat, w którym mają grać główne role.
Rodzice mogą efektywnie wpływać na proces terapii poprzez codzienne zabawy z dzieckiem, dlatego dołączam po kilkanaście przykładów zabaw: Proszę pamiętać, że nie ma powodzenia w terapii bez wsparcia i codziennej pracy rodzica!
ĆWICZENIA NARZĄDÓW ARTYKULACYJNYCH:
ĆWICZENIA JĘZYKA
„Spotkanie z Babą Jagą”
„Miotełka Baby Jagi” wysprzątała dom. Nasz języczek – miotełka wyczyści naszą buzię. Otwieramy buzię szeroko. Miotełka czyści sufit (język przesuwa się w stronę podniebienia i policzków po wewnętrznej stronie). Podłoga też jest brudna, więc miotełka myje ją dokładnie (język kręci się na dnie jamy ustnej). Trzeba umyć też okna (język wędruje po wewnętrzneji zewnętrznej stronie zębów).Zostały jeszcze brudne miejsca (język wykonuje czynności podwijania za dolnymi zębami i wywijania za zębami górnymi).Baba jaga poczęstowała nas sokiem z cytryny, robimy „kwaśne miny”, uśmiechamy sięi machamy Babie Jadze na pożegnanie.
„Języczek – gimnastyczek”
Języczek wychodzi z buzi, wita się z brodą, z kącikami ust i z nosem (czubek języka wznosi się nad górną wargę).Spróbujmy językiem przykryć całą górną wargę, tak, jak pokazuję. Nasz język robi się teraz wąski jak palec i szeroki, jak łopata. Otwieramy buzię, języczek zwiedzi jej środek, przesuwamy język po suficie (podniebieniu), po ścianach (policzkach).Zobacz, jakie kulki robią się na policzkach! Teraz opuść język i przesuwaj go po podłodze (dnie jamy ustnej) . Języczek zwiedza ząbki (dotyka kolejno poszczególnych zębów górnych i dolnych). Cieszy się, ze mógł zrobić trudne ćwiczenie i naśladuje wesołego konika (klaskania), który biega po łące. Zmęczył się i opada na dół (język na dnie jamy ustnej, żuchwa opuszczona). Pora na coś słodkiego. Spróbujemy ustami i językiem jeść owocową herbatkę ze spodka.
ĆWICZENIA WARG
„Karp”
Wysuwanie warg w ryjek, potem rozsuwanie ich, jak do uśmiechu, poruszanie ustami bezgłośnie mówiąc: [ppp],następnie [bbb}
„Koniki”
Dzieci dobierają się parami i w rytm granej melodii biegają po sali jedno za drugim – konik i woźnica połączeni lejcami; w jednej przerwie między akompaniamentem koniki parskają (przez wprawianie ust w drgania),
w drugiej– woźnica cmoka, by konik biegł dalej.(Ta zabawa może uatrakcyjnić, deszczowe popołudnie w domu,
a tym samym ułatwi prawidłowe ułożenie języka).
ĆWICZENIA PODNIEBIENIA MIĘKKIEGO
„Chore misie”
Dzieci naśladują chore misie , kapryszą, są senne, nie chcą jeść ani pić:
- ziewają szeroko, szeroko,
- kaszlą z językiem daleko wysuniętym do przodu,
Jedzie wezwane pogotowie: eo, eo, au, au, ay, ay.
Przychodzi pan doktor, bada misie i zaleca im:
- płukanie gardła,
- połykanie pastylek,
- picie syropu.
Misie zmęczone zabiegami ziewają, ziewają i usypiają:
- chrapie na wdechu,
- chrapie na wydechu.
Misie budzą się . Będą brały inhalacje:
- dziecko zaciska na przemian dziurki nosa (w tym czasie oddycha wolną dziurką),
- następnie wydycha powietrze nosem – wdycha ustami.
„Żywe lusterko”
Dwoje dzieci siedzi naprzeciwko siebie; jedno z nich samodzielnie wykonuje jakąś minę, a zadaniem drugiego, które występujew roli żywego lustra, jest naśladowanie tych min; po pewnym czasie dzieci zmieniają się rolami i zabawa trwa nadal.
ĆWICZENIA SZCZĘKI
„ Na pastwisku” - Dzieci wykonują przed lusterkiem ruch szczęki w prawo, w lewo, do przodu, do tyłu, opuszczając ją i unosząc. Zabawa polega na naśladowaniu przez dzieci żucia krowy. Do zabawy włączone są ćwiczenia gimnastyczne – w przerwie między żuciem dzieci chodzą na czworaka, naśladując chodzenie krowy na pastwisku, ćwiczenia fonacyjna – dzieci naśladują głos zwierzęcia między żuciem i chodzeniem: muuu, oraz ćwiczenia logorytmiczne – żucie , chodzenie i muczenie dzieci wykonują na określony sygnał.