Poradnik Logopedy

Gwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna

 

Masażyki to forma zabawy/aktywności oparta na zmyśle dotyku. Pozwalają one na pogłębienie więzi uczuciowej rodzica z dzieckiem. Dzięki formie nie samego masażyku, ale dodatkowo wierszyka stanowią ciekawe urozmaicenie dla dzieci i stanowią możliwość rozwijania wyobraźni dziecka.
Wierszyki w formie masażyków uczą dzieci orientacji we własnym ciele, pomagają poznać kierunki (góra – dół, lewo – prawo) i oczywiście dostarczają bodźce dotykowe.

Kanapka

Najpierw chleb pokroję (uderzamy lekko brzegami dłoni po plecach dziecka),
Potem posmaruję (głaszczemy całą powierzchnią dłoni plecy),
Na to ser położę (przykładamy wiele razy i na krótko dłonie do pleców),
Pomidora dołożę (rysujemy małe kółka na plecach),
I posolę i popieprzę (dotykamy delikatnie plecy, przebierając palcami),
Żeby wszystko było lepsze (masujemy).
Już nie powiem ani słowa, bo kanapka jest gotowa.

Babcia placek ugniatała

Babcia placek ugniatała, (Naciskamy plecy dziecka płasko ułożonymi dłońmi)
wyciskała, wałkowała,  (ściskamy dziecko za boki, przesuwamy płasko obie dłonie jednocześnie)
raz na prawo, raz na lewo. (przesuwamy dłonie w odpowiednich kierunkach)
Potem trochę w przód i w tył,
żeby placek równy był.
Cicho… cicho… placek rośnie (nakrywamy dziecko rękoma lub całym ciałem)
w ciepłym piecu u babuni.
A gdy będzie upieczony (głaszczemy dziecko po plecach)
każdy brzuch zadowolony.

Maluję kółeczko

Maluję kółeczko, (rysujemy jednym palcem koło na plecach)
w środku z kropeczką, (w środku koła stawiamy kropeczkę)
promyki słoneczne, (rysujemy promienie jednocześnie obiema rękami, zaczynając od środka pleców)
zygzaki bajeczne, (rysujemy obiema rękami jednocześnie zygzaki na plecach)
a wszystko uklepię, (klepiemy po plecach delikatnie całymi dłońmi)
poszczypię, (delikatnie szczypiemy w kilku miejscach na plecach)
podrapię, (delikatnie drapiemy w kilku miejscach na plecach)
przebiegnę po pleckach, (przebiegamy po plecach wszystkimi palami obu rąk z dołu do góry)
aż dreszczyk cię złapie. (szczypiemy delikatnie w szyję )

 Liście

Leci listek, leci przez świat (wędrujemy opuszkami palców po plecach dwa razy)
Gdzieś tam na ziemię cicho spadł (lekko naciskamy je w jednym miejscu).
Leci drugi, leci trzeci (szybko, z wyczuciem stukamy wszystkimi palcami)
Biegną zbierać listki dzieci (stukamy wszystkimi palcami).
No, a potem wszystkie liście (głaszczemy dziecko po plecach)
Układają w piękne kiście.

Imię

Tu ma (imię dziecka) rączki, tu ma … nóżki.
To jest … brzuszek, a to paluszki.
Na buzi jest oczko, uszko, nosek, minka,
a z tyłu są plecki, a na głowie czuprynka!

Teksty wierszyków masażyków zaczerpnięte zostały z tradycyjnych zabaw oraz literatury:
M. Bogdanowicz „Przytulanki, czyli wierszyki na dziecięce masażyki”
B. Kołodziejski „Utulanki czyli piosenki na dziecięce masażyki”
A. Półtorak „Szmatki z tęczowej szufladki. Wierszyki do masażyków i zabaw paluszkowych”

Gwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna

 

  • wykorzystywanie mas, piasku, produktów spożywczych (na przykład ryżu, kaszy, mąki), materiałów o różnych fakturach, piłeczek sensorycznych stymulujących zmysł dotyku,
  • malowanie palcami, wyznaczanie kształtów na tacy z ryżem, kaszą lub mąką, nawlekanie drobnych koralików na sznurek lub patyk, zabawy paluszkowe, rozpoznawanie przedmiotów bez kontroli wzroku jedynie za pomocą dotyku oraz określanie cech tych przedmiotów,
  • stymulacja sfery orofacjalnej: termiczna z wykorzystaniem zimnych okładów żelowych, trzonka łyżki oraz dotykowa wykorzystująca pióra, miękkie pomponiki, masażery logopedyczne, manualny masaż twarzy, zabawy powietrzem – strumień powietrza z balonu, słomki, wiatraczka,
  • stymulacja zmysłu smaku przy wykorzystaniu różnorodnych produktów (owoce, warzywa), a także konsystencji i temperatury,
  • rozpoznawanie dźwięków niewerbalnych, zabawy instrumentami muzycznymi, określanie struktur rytmicznych i ich powtarzanie,
  • ćwiczenia równoważne i doskonalące koordynację: przechodzenie po wyznaczonej linii, skakanie na jednej nodze, przenoszenie drobnych elementów za pomocą łyżki, podskoki obunóż, przeskoki z nogi na nogę, pokonywanie toru przeszkód.

Warto mieć na uwadze, że niektóre dzieci z zaburzeniami SI będą unikały pewnych zabaw. Należy obserwować dziecko i dostosowywać aktywności do jego możliwości, potrzeb i preferencji sensorycznych.

Gwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna
  • „Czarodziejska pałeczka” – sznuruje nam usta – sprawdzamy czy dziecko jest wstanie oddychać przez nos i jak długo to robi.
  • „Spacer po łące” – wciągamy powietrze nosem, zatrzymujemy i wypuszczamy nosem – wąchamy kwiatki.
  • „Huśtanie misia na brzuszku” – przy wdechu przepona powinna się uwypuklić, przy wydechu powrócić do poprzedniego położenia. Wykonujemy to ćwiczenie w leżeniu.
  • Zdmuchiwanie świecy – nabieramy powietrze nosem, dmuchamy ustami.
  • Długie dmuchanie na płomień świecy – chodzi o jak najdelikatniejsze długie wypuszczanie powietrza tak, aby płomień tylko się poruszał, ale nie zgasł.
  • Puszczanie baniek mydlanych przez słomkę.
  • Dmuchanie na kuleczkę z watki – „mecz” (2 osoby na przeciw siebie wbijają gole),
  • Dmuchanie na serwetkę – zabawa w „ducha” (głowa odchylona w tył, kładziemy serwetkę na twarzy, robimy wdech nosem i mocny wydech ustami tak, aby serwetka poleciała do góry)
  • Dmuchanie na inne drobne przedmioty – piórka, piłeczkę do pingponga itp.
  • Przesuwanie różnych małych przedmiotów poprzez dmuchanie na nie przez słomkę.
  • „Sadzenie kwiatków”, „odkurzacz” – zabawy te polegają na zasysaniu przez słomkę małych kawałków papieru.
  • „Gra” na flecie, glinianych ptaszkach, gwizdkach itp.
  • UWAGA!
  • Nie robimy tych ćwiczeń zbyt długo – może dojść do hiperwentylacji.
  • Bawimy się w przewietrzonym pomieszczeniu.
  • Pojemność płuc dziecka jest mniejsza niż dorosłego, więc przy zabawach, „kto dłużej będzie dmuchał, kto dłużej powie…” – zawsze wygra dorosły.
  • Na wydechu długo wymawiamy samogłoski: a, e, o, u, y…

Gwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna

           

         Dzień dobry misiu.

     Dzisiaj twój język będzie małym misiem, a buzia jego domkiem. Miś obudził się wcześnie rano – poprzeciągał się, poziewał. Zrobił poranną gimnastykę – kilka podskoków (unoszenie języka na górny wałek dziąsłowy), kilka wymachów rąk (wypychanie językiem policzków) i pięć okrążeń (w prawo i w lewo) wokół stołu (ruchy okrężne języka w przedsionku jamy ustnej, usta zamknięte). Umył ząbki (oblizywanie czubkiem języka górnych i dolnych zębów po wewnętrznej stronie przy zamkniętych i otwartych ustach). Postanowił policzyć swoje ząbki (dotykanie czubkiem języka każdego zęba na dole i górze). Nagle poczuł wielki głód i usłyszał jak mu burczy w brzuchu (wibrowanie wargami bbb,bbb).To znak, że pora na śniadanie.

        Miś idzie na spacer.

     Dzisiaj wasze języczki będą misiem Uszatkiem, a wasza buzia jego domkiem. Miś obudził się wcześnie rano - przeciągnął się i trochę poziewał. Zrobił poranną gimnastykę - kilka podskoków (unoszenie języka na górny wałek dziąsłowy przy szeroko otwartych ustach), troszkę pobiegał (wypychanie językiem policzków). Na śniadanie zjadł słodki miód (oblizywanie warg). Potem umył ząbki (oblizywanie językiem górnych zębów po wewnętrznej stronie przy zamkniętych, a następnie otwartych ustach).Wyjrzał przez okno (wysuwanie szerokiego języka na zewnątrz jamy ustnej). Zobaczył Zosię i Jacka. Przesłał im całuski (cmokanie ustami - naśladowanie posyłania całusków). Dzieci zaprosiły go na spacer do lasu.


      Boże Narodzenie w Dolinie Muminków.


           Zbliża się Boże Narodzenie. Pada śnieg (dotykamy czubkiem języka różnych miejsc na podniebieniu). Jest bardzo zimno (wypowiadamy: brr, brr). Tata Muminka z Muminkiem idą na targ po choinkę (czubkiem języka dotykamy kolejno wszystkich zębów najpierw górnych potem dolnych). Wybierają bardzo wysokie drzewko językiem próbujemy dotknąć nosa, pokazując jak wysokie jest drzewko), które ma dużo gęsto ułożonych gałązek („liczymy gałązki” – dotykamy czubkiem języka wszystkich zębów po kolei, najpierw dolnych, potem górnych). W tym samym czasie Mała Mi i Migotka przygotowują kolorowe ozdoby na choinkę. Wycinają z kolorowego papieru barwne pawie oczka i aniołki (naśladujemy nożyczki – na przemian rozciągamy wargi w uśmiechu i układamy je w „dzióbek”). Kiedy tylko choinka zostaje ustawiona obok wigilijnego stołu wszyscy wspólnie wieszają na niej wykonane przez siebie ozdoby, bombki i kolorowe lampki („wieszamy ozdoby na choince” – dotykamy językiem ostatnich zębów dolnych i górnych).
Z kuchni dochodzą przeróżne zapachy (wciągamy nosem powietrze i wypuszczamy je ustami), to Mama Muminka przygotowuje pyszne świąteczne potrawy. Najpierw zajęła się lepieniem pierogów z kapustą i grzybami (wargę dolną nakładamy na górną i odwrotnie), później przyrządza karpia w galarecie (układamy usta w „pyszczek”). Następnie miesza w dużej misie kluski z makiem (obracamy językiem na przemian w prawo i w lewo). Kompot z suszu już ugotowany. Wszystko już gotowe do wieczerzy wigilijnej. Cała rodzina Muminka, a także jego przyjaciele Mała Mi i Włóczykij zbierają się przy wigilijnym stole. Nadchodzi czas składania życzeń (puszczamy buziaczki). Po tych radosnych, pełnych wzruszenia chwilach, wszyscy zasiadają do stołu i spożywają przygotowane przez Mamę Muminka pyszne potrawy, które wszystkim bardzo smakują (oblizujemy usta ruchem okrężnym). Po kolacji wigilijnej nadchodzi czas rozpakowywania prezentów. Każdy z ciekawością rozwiązuje wstążki (przyklejamy język do podniebienia, następnie odrywamy go z głośnym mlaśnięciem), zagląda do pudełka i pokazuje, co jest w środku (otwieramy szeroko buzię i jak najdalej cofamy język do tyłu).
Świąteczna atmosfera panuje w domu Muminka, wigilijne potrawy już zjedzone (oblizujemy się, bo były pyszne), prezenty rozpakowane (cieszymy się z prezentów – uśmiechamy się szeroko nie pokazując zębów). Nadszedł w końcu czas śpiewania kolęd (śpiewamy w różnym tempie: la, la, la).

Gwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna

 

„ Zawody samolotów”

Zabawa ta polega na tym, że każde dziecko naśladuje warkot silnika samolotu: żżżż; chodzi o to, by wymawiać tę głoskę głośno i równomiernie, a podczas zabawy o to, czyj samolot dalej zaleci. Z lotniska startują samoloty, które muszą przelecieć bardzo długą trasę. Będą leciały ponad lasami, górami i morzami, ponad miastami i wsiami i słychać będzie warkot ich silników: żżżżż. Aby samoloty mogły lecieć, silniki muszą równo pracować. Jeśli dziecko naśladuje samolot krótko, to znaczy, że przeleciał on krótką trasę i spadł. Jako urozmaicenie ćwiczenia można zastosować zabawę ruchową w naśladowanie lotu samolotu lub rysowanie samolotu.

 „ Malowanie ulic miasta”

Na podłodze rozkładamy wielkie arkusze szarego  papieru, dzieci otrzymują farbę i grube pędzle. Według własnych inwencji kreślą grubą linią ulice miasta, zaznaczają skrzyżowania, światła, domy. Do zabawy można włączyć małe auta – zabawki oraz inne pojazdy i dalej rozwijać fabułę np. jedno dziecko jest policjantem inne kierowcą ciężarówki. Każdy może naśladować dźwięki pojazdów.

„Rybka i pszczółka”

Przypłynęła rybka i zrobiła plum x2 (wymyślamy dowolny ruch do tej zabawy, melodię, zmianę głosu, dzieci bardzo lubią tę zabawę). Przyfrunęła  pszczółka i zrobiła bzzz x 2…

Gwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna

       Zabawa jest  najbardziej efektywnym sposobem rozwijania komunikacji  dziecka oraz terapii wad mowy. Uczy dzieci poprawnego porozumiewania się. Pracując nad rozwojem mowy dziecka stosuję  różne ćwiczenia m. in.:

  • Ćwiczenia usprawniające odbiór bodźców akustycznych (rozpoznawanie i różnicowanie wrażeń słuchowych),
  • Ćwiczenia oddechowe,
  • Ćwiczenia usprawniające narządy mowy (wargi, język, podniebienie, szczęka dolna),
  • Ćwiczenia korekcyjne (wywoływanie i utrwalanie głosek w izolacji, sylabach, wyrazach).

Podczas żmudnych ćwiczeń logopedycznych zabawa wywołuje aktywność, samodzielność i zaangażowanie samych dzieci, będące jednym z warunków efektywności procesu uczenia się. Aby zajęcia logopedyczne były dla dzieci ciekawe, wymyślam scenariusze, w których  dzieci są bohaterami biorącymi udział w akcji. Bardzo ważne jest stworzenie właściwej atmosfery, wprowadzenie ich w świat, w którym mają grać główne role.
Rodzice mogą efektywnie wpływać na proces terapii poprzez codzienne zabawy z dzieckiem.


ĆWICZENIA NARZĄDÓW ARTYKULACYJNYCH:

ĆWICZENIA JĘZYKA

„Spotkanie z Babą Jagą”

„Miotełka Baby Jagi” wysprzątała dom. Nasz języczek – miotełka wyczyści naszą buzię. Otwieramy buzię szeroko. Miotełka czyści sufit (język przesuwa się w stronę podniebienia i policzków po wewnętrznej stronie). Podłoga też jest brudna, więc miotełka myje ją dokładnie (język kręci się na dnie jamy ustnej). Trzeba umyć też okna (język wędruje po wewnętrzneji zewnętrznej stronie zębów).Zostały jeszcze brudne miejsca (język wykonuje czynności podwijania za dolnymi zębami i wywijania za zębami górnymi).Baba jaga poczęstowała nas sokiem z cytryny, robimy „kwaśne miny”, uśmiechamy sięi machamy Babie Jadze na pożegnanie.

„Języczek – gimnastyczek”

Języczek wychodzi z buzi, wita się z brodą, z kącikami ust i z nosem (czubek języka wznosi się nad górną wargę).Spróbujmy językiem przykryć całą górną wargę, tak, jak pokazuję. Nasz język robi się teraz wąski jak palec i szeroki, jak łopata. Otwieramy buzię, języczek zwiedzi jej środek, przesuwamy język po suficie (podniebieniu), po ścianach (policzkach).Zobacz, jakie kulki robią się na policzkach! Teraz opuść język i przesuwaj go po podłodze (dnie jamy ustnej) . Języczek zwiedza ząbki (dotyka kolejno poszczególnych zębów górnych i dolnych). Cieszy się, ze mógł zrobić trudne ćwiczenie i naśladuje wesołego konika (klaskania), który biega po łące. Zmęczył się i opada na dół (język na dnie jamy ustnej, żuchwa opuszczona). Pora na coś słodkiego. Spróbujemy ustami i językiem jeść owocową herbatkę ze spodka.

Gwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna
  • Słuch w procesie przyswajania mowy ma największe znaczenie

Rodzicu, obserwuj czy dziecko reaguje na dźwięki, ponieważ prawidłowy słuch jest warunkiem rozwoju mowy.

  • Oddech

Rodzicu, zwróć uwagę, czy dziecko podczas snu oddycha przez  nos. Nieprawidłowy tor oddychania, tj. oddychanie przez usta może być skutkiem powiększonego migdałka czy obniżonego napięcia mięśniowego, co z kolei wpływa na nieprawidłowy rozwój mowy.

  • Język nianiek

Rodzicu, zwracając się do dziecka unikaj spieszczeń i przesadnych zdrobnień. Dziecku należy dostarczać prawidłowego wzorca wymowy.

  • Rozmowa z dzieckiem w „cztery oczy”

Rodzicu, mimika jest uniwersalnym sposobem komunikowania się dziecka ze światem. Mówiąc do dziecka zwracaj uwagę, aby widziało twoją twarz, ponieważ będzie miało wtedy świadomość i okazję do obserwowania ruchu ust.           

Rodzicu, pamiętaj, że dziecko naśladuje wzorzec mowy i wymowy najbliższych, dlatego jeśli posiadasz wadę wymowy, pracuj nad nią i ją koryguj.

  • Smoczek – uspokajacz

Rodzicu, nie podawaj dziecku smoczka! Uważaj, by nie ssało palca! Następstwem tego mogą być wady zgryzu, a w konsekwencji wady wymowy.

  • Masaż twarzy

Rodzicu, możesz wpłynąć na prawidłowy rozwój narządów mowy dziecka, regularnie wykonując delikatny masaż twarzy, tj. policzków, warg i żuchwy. Przed rozpoczęciem masażu  natłuść ręce oliwką, połóż lub posadź dziecko w wygodnej pozycji. Masaż wykonuj palcami bardzo delikatnie, stopniowo zwiększając jego natężenie poprzez głaskanie, ugniatanie palcami oraz delikatne oklepywanie opuszkami palców.

  • Nauka poprzez zabawę

Rodzicu, śpiewaj dziecku piosenki, wyliczanki, ucz wierszyków, baw się z dzieckiem, angażując zmysły: wzroku, słuchu i dotyku.

Rodzicu, opowiadaj dziecku bajki, czytaj książki i wiersze, w ten sposób rozwiniesz jego wyobraźnię, rozbudzisz ciekawość poznawczą, a także usprawnisz uwagę, koncentrację i pamięć.

  • Komunikacja z dzieckiem

Rodzicu, odpowiadaj na pytania dziecka cierpliwie i wyczerpująco, sam także zadawaj pytania. W ten sposób wzbogacisz słownictwo dziecka, a także nauczysz je właściwego posługiwania się rytmem, melodią, akcentem, które mają wpływ na rozumienie wypowiedzi.

  • Rodzic uważnym słuchaczem

Rodzicu, nie przerywaj dziecku i unikaj kończenia zdań. Dyskretnie poprawiaj błędy mowy i wymowy, nie ośmieszaj, nie krytykuj, nie naśladuj sposobu mowy dziecka. Rozmowa z rodzicem powinna być dla dziecka przyjemnością.

  • Aktywność fizyczna dziecka

Rodzicu, rozwijaj aktywność fizyczną dziecka, która wpływa na funkcjonowanie mózgu, zdolności poznawcze i intelektualne, a co za tym idzie na kształtowanie się umiejętności mowy. Zachęcaj dziecko do zabaw ruchowych angażujących mięśnie całego ciała, a także rozwijających sprawność dłoni i palców, tj. pływanie, jazda na rowerze, malowanie palcami, zabawy klockami, nawlekanie koralików, itp.

Contact Information

Address

11-400 Kętrzyn

ul.Wierzbowa 2

Telefon
+48 545 99 98
Email

sekretariat@smerfowa-kraina.ketrzyn.pl

rodo 

Adresy email: Inspektora Ochrony Danych Osobowych

Miejski Żłobek Nr. 2 -- iod-zlobek2@smerfowa-kraina.ketrzyn.pl    

Miejskie Przedszkole Integracyjne "Smerfowa Kraina 

      -- iod@smerfowa-kraina.ketrzyn.pl