Skąd bierze się wysoka wrażliwość u dzieci i co jest jej przyczyną? Wysoka wrażliwość to nie choroba, to nie zaburzenie. Wysoka wrażliwość dziecka nie wynika z błędów wychowawczych opiekunów. Wysoka wrażliwość nie jest oznaką złego charakteru dziecka. Wysoka wrażliwość to cecha układu nerwowego, która w różny sposób przejawia się w codziennym funkcjonowaniu wysoko wrażliwej osoby. "
BY LEPIEJ ZROZUMIEĆ
Osoby wysoko wrażliwe są bardzo wyczulone na nawet subtelne bodźce, szczególnie te sensoryczne, ale nie tylko. Ujawniają tendencję do głębokiego przetwarzania, czyli dużą skłonność do refleksji, wykazują duży poziom reaktywności emocjonalnej, czyli wrażliwości na bodźce i zazwyczaj są bardzo empatyczne. "
Pierwszą ważną informacją dla rodziców i opiekunów wychowujących wysoko wrażliwe dziecko jest właśnie taka: “To nie twoja wina”. I w zasadzie nie o to chodzi, by szukać winnych. Wręcz przeciwnie. Chodzi raczej o uważne przyglądanie się wysoko wrażliwemu dziecku i takie zatroszczenie się o nie, aby mogło jak najlepiej wykorzystać swój potencjał. Jeśli uda nam się w pewnym zakresie dostosować środowisko, w jakim funkcjonuje dziecko do jego potrzeb, możemy uzyskać znaczącą, korzystną zmianę w zachowaniu dziecka."
JAK FUNKCJONUJE WYSOKO WRAŻLIWE DZIECKO"
Dla większości dzieci świat wydaje się interesujący, fascynujący, pociągający, ale dla dzieci wysoko wrażliwych może on być przede wszystkim pełen niespodzianek, niewiadomych, nowości. Reakcja takiego dziecka może być porównana do reakcji na gorące żelazko- boję się, że ten świat może mnie “poparzyć”. Bywa, że w tym świecie jest dla mnie za jasno, za głośno, zapachy są zbyt intensywne, dotyk wydaje się mało przyjemny. Idąc dalej- strach przed tym, co nowe i nieznane- prowadzi do rozdrażnienia, pobudzenia, niepokoju, płaczu czy krzyku. Bardzo trudno uspokoić wtedy wysoko wrażliwe dziecko. Kolejną z trudności będzie również przerwanie jednej czynności i przejście do innej, zaproponowanej przez kogoś innego. Można się wtedy spotkać z oporem, negatywnym nastawieniem. Unikanie kontaktu wzrokowego, a nawet ucieczka przed osobami nieznajomymi to następna z oznak funkcjonowania wysoce wrażliwego dziecka. ">
Adaptacja w przedszkolu może się przedłużać i być trudniejsza u wysoko wrażliwych dzieci. Będzie się objawiać płaczem z powodu rozłąki z rodzicami. Preferowana zabawa indywidualna, jeżeli ktoś będzie zapraszał do zabawy, dziecko wysoko wrażliwe będzie odchodzić. Najlepszym, co można podarować wysoko wrażliwemu dziecku jest czas. To właśnie czas ma tutaj największą moc sprawczą. Dziecko potrzebuje czasu, aby przetworzyć nowe bodźce. Potrzebuje kilka razy przeżyć dane doświadczenie, by je zasymilować i w przyszłości móc odczuwać komfort w danej sytuacji."
JAK WEJŚĆ DO ŚWIATA WYSOKO WRAŻLIWEGO DZIECKA- porady dla rodziców"
- Uwolnij dziecko od łatek: “niegrzeczne”, “nieposłuszne”, “trudne”- spójrz na nie jak na małego człowieka, któremu jest wyjątkowo trudno odnaleźć komfort w określonej sytuacji i rozpoznać oraz zakomunikować własne potrzeby.
- Daj dziecku czas- pozwól mu dłużej przywykać do nowej sytuacji. W miarę możliwości pozostaw mu pewną swobodę- niech dołączy, gdy będzie gotowe.
- Pamiętaj, że wysoko wrażliwe dziecko potrzebuje więcej powtórzeń, by przekonać się do wszelkich nowości- nowego miejsca, osób, zabawy itd.
- Zadbaj o pewien zakres rutyny, powtarzalności w ciągu dnia.
- Wytyczaj jasne, a zarazem elastyczne granice- uprzedzaj dziecko o nadchodzących zmianach formułując komunikaty i polecenia (nie zaprzeczaj), wzmacniaj pozytywnie.
- Pozostawaj krok za dzieckiem- obserwuj je, wyłapując gotowość do współpracy, nie narzucaj się.
- Chroń dziecko przed nadmiarem bodźców i przestymulowaniem- bo gdy dziecko jest małe nie potrafi jeszcze efektywnie pokierować swoją aktywnością, selekcjonować bodźców.
- Zatroszcz się o rozwój emocjonalny i społeczny dziecka- pamiętaj, że wysoko wrażliwe dziecko jest bardzo emocjonalne i empatyczne; z łatwością przejmuje emocje innych osób i może intensywnie je przeżywać. Wspieraj dziecko, gdy mocno doświadcza emocji; pomóż mu je nazwać, opisać, a następnie odreagować w bezpieczny sposób. Stwarzaj dziecku okazje do nawiązywania kontaktu z rówieśnikami- delikatnie zapraszaj je do wspólnej zabawy.
- Miej na uwadze, że wysoka wrażliwość u dzieci może częściej wiązać się z zakłóceniami procesów przetwarzania sensorycznego (integracji sensorycznej). Należy wtedy skonsultować się ze specjalistą.
Źródło: Miesięcznik “Bliżej Przedszkola” nr 11.242/2021,
"Dziecko wysoko wrażliwe. Jak je mądrze wychować i wspierać" Urszula Sołtys- Para.